فونیکس یک بخش اساسی در بدنه آموزش زبان انگلیسی کودکان به شمار می رود. ولی فونکیس چیست؟ فونیکس روشی است که ما از طریق آن خواندن و نوشتن را به بچه ها آموزش می دهیم.به بیان دیگر آوردن صداها بر روی کاغذ است.
امروزه در بسیاری از مهد کودک ها روش آموزش زبان را (به اشتباه ) فونیکس معرفی می کنند، در حالی که فونیکس صرفا جهت آموزش خواندن و نوشتن می باشد.
حال چطور باید فونیکس را آموزش دهیم ؟
پنج مهارت پایه ای وجود دارد که کودکان برای اینکه بتوانند خوب بنویسند و بخوانند باید این پنج مهارت پایه ای را کسب کنند.
پیش از هر چیز باید بدانید رویکردهای مختلفی در زمینه ی آموزش فونیکس وجود دارد . که مهم ترین آن ها دو رویکرد تحلیلی و ترکیبی است . در رویکرد تحلیلی صدای حروف به تنهایی آموزش داده نمی شود . به محض اینکه یک کلمه را یاد گرفتند می توانند آن را به کلمات مشابه دیگر ربط دهند . به عنوان مثال وقتی کلمه mate را یاد گرفتند می توانند کلمات مرتبط مثل late و fate را هم یاد بگیرند .
در روش تحلیلی بر روی تشخیص صدای اولیه کلمه تمرکز می کنند بدون اینکه آن را به صداهای تشکیل دهنده تجزیه کنند. بنابرین دانش آموزان باید حدس و گمان هم بزنند .
در حالی که در روش ترکیبی هر کدام از صدای های تشکیل دهنده کلمه حائز اهمیت است و دانش آموزان یاد می گیرند که کلمه را رمز گشایی کنند و به صدای های تشکیل دهنده کلمه تجزیه کنند. و به صورت برعکس صداها را با هم ترکیب می کنند و کلمه را می سازند .
نتیجه مثبت از پیاده سازی فونیکس
به عقیده من این تکنیک با رویکرد ترکیبی برای کودکانی که انگلیسی زبان دوم آن ها محسوب می شود به مراتب بهتر از سایر رویکردها عمل می کند. از آن جایی که به دانش آموزان مهارت های بیشتری می دهد تا حتی کلمه های نا آشنا را رمز گشایی کنند. کودکانی که انگلیسی را به عنوان زبان دوم یاد می گیرند ممکن است با بسیاری از کلمات مواجه شوند که معنای آن را نمی دانند.
ضمنا یادآوری میگردد فونیکس همچنان تکنیکی منحصر به فرد برای آموزش آنلاین زبان انگلیسی برای کودکان است که فان انگلیش بعنوان پایه و اساس استفاده میگردد .
فونیکس روشی برای تقویت زبان در کودکان
در این مقاله می خواهیم به رویکرد ترکیبی این تکنیک و پنج مهارت پایه ای جهت یادگیری خواندن و نوشتن بپردازیم. در گام نخست شما را با صدای حروف آشنا می کنیم. زبان انگلیسی 26 حرف دارد ولی آیا میدانستید که انگلیسی 44 صدا دارد. به همین دلیل انگلیسی تا این حد گیچ کننده است. بنابرین دانش آموزان باید صداها و حروفی که نماینده این صداها هستند را یاد بگیرند. دانش آموزان شکل بزرگ و کوچگ حروف و هم چنین حروف ترکیبی (diagraph)( یعنی حروف که وقتی در کنار هم قرار می گیرند صدای متفاوت تولید می کنند) را باید فراگیرند.
آشنایی با صدای حروف: نخستین و مهم ترین گام در یادگیری فونیکس به شمار می رود. بدون یادگیری صداها آن ها قادر به یادگیری خواندن نخواهند بود. در مقاله بعدی شما را با نحوه آموزش صداها آشنا می کنیم.
نوشتن: در کنار آموزش اینکه هر حرفی نماینده چه صدایی است باید با نحوه نوشتن آن ها نیز آشنا شویم.دانش آموزان باید با نحوه نوشتن حروف بزرگ و کوچک آشنا شوند. البته بهتر است با نوشتن شکل بزرگ حروف شروع کنند از آن جایی که راحت تر است. هر حرف نحوه حرکت قلم ویژه ی خود را دارد. هم چنین نحوه گرفتن قلم (pencil grip) بسیار حائز اهمیت است.
فونیکس و صدا ها
ترکیب کردن صداها (Blending) : وقتی که کودکان صداها را یاد گرفتند، آن ها را ترکیب می کنند تا کلمه ساخته شود که این فرایند blending نامیده می شود. آن ها یک کلمه را بر روی کاغذ می بینند و تک تک صداها را به صورت جداگانه می خوانند. و بعد این صداها را سریع تر و سریع تر می خوانند تا به صورت پیوسته یک کلمه را بسازند. Blending فرایندی هست که نیاز به تمرین دارد و البته زمان بر است . بعضی دانش اموزان این پروسه را خیلی سریع تر یاد می گیرند و برخی به زمان بیشتری احتیاج دارند. این مساله مشکلی ندارد . تنها به دانش اموزان زمان کافی را بدهید تا هر کسی با سرعت خودش این فرایند را یاد بگیرد.
فونیکس و تجزیه ها
تجزیه کردن (segmenting) : تجزیه کردن فرایند مخالف ترکیب کردن است. در این فرایند کودکان یک کلمه را می شنوند و باید آن را به صداهای تشکیل دهنده تجزیه کنند. با این روش کودکان یاد می گیرند چگونه کلمات را spell کنند. مثلا کلمه cat را می شنوند و آن را به صداهای تشکیل دهنده یعنی c / a / t تجزیه می کنند. این فرایند هم زمان بر است و بعضی کودکان سریع تر از سایرین به آن مسلط می شوند.
Sight words کلمات دیداری ، کلماتی هستند که ازطریق ترکیب رایج صداها بدست نمی آیند و استفاده از آن ها خیلی زیاد است.این کلمات باید حفظ شوند چون رمز گشایی آن به صداها بسیار پیچیده است. بنابرین دانش آموزان این کلمات را به حافظه دیداری خود می سپارند. مثل come , does, who
در این مقاله با رویکرد های آموزش محور این تکنیک با تکیه بر رویکرد ترکیبی آشنا شدیم و هم چنین پنج مهارت های پایه ای که دانش آموزان برای خواندن و نوشتن به آن ها احتیاج دارند را مرور کردیم. شما میتوانید با شرکت در کلاس های TTC مجموعه فان انگلیش با این تکنیک بسیار خوب آشنا شوید .